Deze zomer had ik de kans en de tijd om veel te lezen. Ik verslond boeken van Jos Douma tot Richard Rohr en Thomas Halik. Wat hen verbindt is de zoektocht naar ‘het goede leven’ en ze bekijken dit op een monastiek geïnspireerde manier, elk vanuit hun eigen cultuur, generatie en achtergrond. Ze zijn zeer kerk- kritisch, toch ook delen ze het verlangen naar een warme kerk.
Wat is de aantrekkingskracht van de kerk? De kerk als lichaam, niet de zondagsdienst. Ik geef enkele zaken mee: verbondenheid, er stroomt genade, je komt er Jezus tegen, de H-Geest ritselt er. De kerk is een thuis, een gezin, met kinderen van één vader. Je vindt er leven terug, leven zoals God het bedoeld heeft. Trouw, bewogenheid, woorden die inspireren. Een warme omhelzing, een bemoedigend woord. Een goed gesprek, zorg voor je ziel, verlangen, troost, genade,…
Maar er is ook een andere kant. Vanaf hier parafraseer ik Jos Douma:
“Soms vraag ik me af hoe ik de kerk overleef. Hoe kun je overleven in een kerk waar zo vaak gedoe is, waar zo veel kleinmenselijkheid is? Hoe kun je overleven in een kerk waar ruzies en conflicten zijn, waar niet het goede nieuws van het evangelie de toon zet, maar het slechte nieuws van een wettische omgang met woorden? Waar sprake is van eindeloze vergaderingen die tot niets leiden. We hebben het dan nog niet over de financiën, vacatures, kliekvorming, benepenheid, de tradities, de regels, de angst. Ja, veel angst. Angst om het verkeerd te doen. Angst om de verkeerde opvattingen te hebben. Angst om verkeerde keuzes te maken. Angst voor wat andere mensen vinden.
Soms lijkt de kerk een huis van angst te zijn in plaats van een huis van liefde.
In de kerk gaat het om mensen. De kerk is de plaats waar God mensen doet leven, nieuw gaan leven, anders gaan leven, die door te sterven weer opstaan.
Het gaat dus niet om gebouwen en programma’s. Het gaat dus niet om aangepaste organisatieschema’s en nieuwe structuren. Het gaat dus niet om beleidsplannen, stroperige vergaderingstrajecten en om ‘SMART’ geformuleerde doelstellingen. Het gaat om MENSEN. Om mensen die elkaar ontmoeten en in die ontmoeting iets ontvangen en ervaren van God.
In de hedendaagse kerk ligt de focus te veel op het gebouw, de zondagse erediensten en de poging om iedereen tevreden te houden. Dat moet toch anders kunnen? Het gaat niet om de boel bij elkaar houden, mensen bij een bepaalde leer brengen, goede programma’s bedenken, brandjes blussen, de bijbel van kaft tot kaft omarmen, aan alle verwachtingen voldoen, niet in strijd komen met de ‘afspraken en de waarheid’.”
Dit soort denken, die we van onze cultuur overnemen, nestelt zich vlug in ons eigen denken. Want dat ik zelf dicht bij Jezus leef, is ook allesbehalve vanzelfsprekend. Ook ik laat me beïnvloeden door wat anderen van mij vinden, door wat het systeem of de meerderheid wil of laat mijn doen en laten bepalen door wat in mijn agenda staat.
Wat heb ik het nodig om de weg naar Jezus terug te vinden door tot rust te komen, zijn stem te horen, stil te zijn en bevestigd te worden in mijn identiteit: ‘Jij bent mijn geliefde zoon, ik vind vreugde in jouw’! Henri Nouwen beschrijft het zo mooi in zijn boeken. Het gaat om Jezus en om mensen. Niet het pad naar steeds meer en meer, maar het neerwaartse pad zoals Jezus ons heeft voorgetoond. Kiezen voor stilte, ruimte, tijd, eenvoud,…
Jos Douma: “Vanuit mijn persoonlijke gevoelde onvrede met een discipelschapsbenadering die misschien toch te veel gericht is op doen en actie en het veranderen van de kerk en haar structuren, ben ik weer gaan lezen in boeken van Henri Nouwen. En het is nu vooral zijn boek Nederigheid en dienstbaarheid. Het neerwaartse pad van Christus dat me helpt om een begaanbare weg te vinden.”
Vanuit zijn zoektocht en herontdekken van monastieke traditie gaat Douma voor een eenvoudige kijk om samen te zoeken naar het goede leven: “samen lezen, samen delen, samen eten”.
Richard Rohr beschrijft in zijn boek ‘Simplicity, the freedom of letting go’: “We moeten stoppen met constant de energie en ideeën van anderen op te pikken. We moeten stoppen met nadenken over wat anderen denken of vinden en wat iedereen denkt dat wij zijn of moeten worden. We zijn wie we zijn in God, niet meer en niet minder. ”
Daarom moeten we ‘de wildernis’ ingaan, afstand nemen en grenzen stellen. Ons niet laten leven door elke impuls die op ons afkomt.
Echte gemeenschap zal er niet komen door constant nieuwe doelen, methodieken en projecten op te starten, het zal er niet komen door aan mensen te sleuren. Echte gemeenschap zal pas ontstaan als we leren te schrappen in onze agenda, dingen los te laten en voor de eenvoudige zaken te kiezen. Daar is het echte leven te vinden, in de eenvoud.
Laat ons wandelen, en het ritme van de schepping op ons laten inwerken. Traag, maar duurzaam en levensgevend.
Inspiratie:
De Bazuin 
Anders kerk zijn? Straffe tekst, toch voor wie nog vastzit in dogma’s en menselijke structuren. Er is echter een “hogere weg”, als je het zo wil noemen.
Als we ons laten leiden door Jezus, Zijn geest en Zijn liefde, dan zal ons pad altijd verlicht zijn, en wat meer is – we zullen ontdekken dat we nooit meer alleen wandelen.
LikeLike